Στην Ελλάδα τα έθιμα που περιβάλλουν την ταφή του νεκρού διασώθηκαν και διατηρήθηκαν παρόλες τις αντίξοες συνθήκες που επικράτησαν στο πέρασμα των αιώνων (κατοχή, τουρκοκρατία, πόλεμοι, ανέχεια κτλ). Οι άνθρωποι, κυρίως στα χωριά, τιμούσαν πάντα τους νεκρούς με ιδιαίτερο σεβασμό και τιμές. Επίσης ο θάνατος ήταν ένα γεγονός που συνένωνε τους ανθρώπους και τους έδινε πίστη και ελπίδα ότι θα τα καταφέρουν.
Πριν το θάνατο
Αν ο θάνατος δεν είναι ξαφνικός, πρώτο και κύριο μέλημα των συγγενών του ήταν να τον μεταλάβουν. Να έρθει ο ιερέας στο σπίτι και να του δώσει το σώμα και το αίμα του Χριστού ώστε να μην πάει αμετάλαβος. Οι συγγενείς μαζεύονται στο σπίτι και όπως λέγεται τον «περιμένουν». Προσεύχονται όλοι σιωπηλά και περιμένουν στο προσκεφάλι του μα τους δώσει κάποια συμβουλή ή κάποια ευχή. Ο λόγος του νεκρού πιστεύεται ότι έχει ιδιαίτερη βαρύτητα.
Ετοιμασία νεκρού
Μόλις ο νεκρός ξεψυχήσει του κλείνουν τα μάτια και το στόμα και τον πλένουν με κρασί η ξύδι. Του τυλίγουν στο σάβανο και εν συνεχεία του φορούν τα καλά του ρούχα όπως και παπούτσια αφόρετα. Αν ο νεκρός είναι νέος ή νέα και δεν είχε ακόμα παντρευτεί τον έντυναν γαμπρό η νύφη αντίστοιχα, με στέφανα δαχτυλίδια και άσπρες λαμπάδες. Του δένουν τα χέρια σταυρωτά με μωβ κορδέλα τους ηλικιωμένους και με λευκή τους νέους και ανύπαντρους. Τον τοποθετούν στο φέρετρο και βάζουν μια εικόνα στο στήθος του ,σε μερικές περιοχές και νομίσματα στο χέρι του ώστε να πληρώσει όπως λέγεται τον «βαρκάρη» που θα μεταφέρει την ψυχή του στον άλλο κόσμο (παλιότερα αυτά όλα τα έκαναν οι συγγενείς ,πλέον για όλα αυτά φροντίζουν τα γραφεία τελετών). Το πρόσωπο του νεκρού κοιτάζει πάντα προς την ανατολή . ο νεκρός πρέπει να συμπληρώσει κανονικά 24 ώρες στο σπίτι όπου συγγενείς, φίλοι και γνωστοί θα πάνε να τον χαιρετήσουν και να συμπαρασταθούν στους οικείους του.
Εκφορά και ταφή
Αφού συμπληρωθούν οι 24 ώρες στη οικεία του θανόντος, έρχεται ο ιερέας κάνει τρισάγιο και ξεκινάει η πομπή για την εκκλησία όπου θα διαβαστεί η εξόδιος ακολουθία. Στο σπίτι μένουν κυρίως μερικές γυναίκες ώστε να συγυρίσουν και να καθαρίσουν το σπίτι,να ετοιμάσουν καφέδες και το νεκρόδειπνο όπως συνηθίζεται να λέγεται. Σε μερικές περιοχές της Ελλάδας καθώς ο νεκρός εξέρχεται από την οικεία του , αδειάζουν μια κανάτα με νερό για να έχει η ψυχή του δροσιά όπως λένε. Σε άλλες περιοχές αφήνουν μια κανάτα με νερό γεμάτη για 40 ημέρες για να ξεδιψά η ψυχή του κεκοιμημένου. Μετά την εξόδιο ακολουθία η πομπή κατευθύνεται στο κοιμητήριο. Εκεί ο ιερέας διαβάζει της τελευταίες ευχές και ο νεκρός τοποθετείται στο τάφο. Εκεί ο ιερέας ρίχνει λάδι και χώμα στο νεκρό όπως και ο καθένας παρευρισκόμενος στην τελετή. Εν συνεχεία τοποθετείται το κάλυμμα (καπάκι) στο φέρετρο και ο ιερέας με το φτυάρι σπάει το «καπάκι» προσμένοντας την ανάσταση των νεκρών στη δευτέρα παρουσία του Κυρίου. Ο νεκρός τοποθετείται να κοιτάει πάντα προς την ανατολή προσμένοντας κι αυτός την «Ανατολή» τη δεύτερη έλευση του Χριστού στη γη.
Μετά την ταφή
Όλοι οι συγγενείς μαζεύονται στο σπίτι πίνουν καφέ και τρώνε για το «συχώριο» όπως λέγεται στα χωριά μας. Σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας συνηθίζεται στη αυλόπορτα του σπιτιού να τοποθετούν ένα πέταλο αλόγου ή εα κομμάτι σίδερο που γυρνώντας από την εξόδιο ακολουθία και την ταφή πατούσαν όλοι οι παρευρισκόμενοι ώστε να είναι γεροί και υγιείς σαν σίδερο.
Όλα αυτά λοιπόν τα ταφικά έθιμα καταδεικνύουν τη πεποίθηση ότι οι δικοί μας άνθρωποι δεν έφυγαν, αλλά μας βλέπουν από ψηλά και μας παρακολουθούν, χαίρονται με τις χάρες μας και λυπούνται με τις λύπες μας και όλοι μαζί αναμένουμε τη μέρα που πάλι θα είμαστε όλοι μαζί.
