Τρίτη, 19 Μαρτίου, 2024
9.1 C
Agrinio
spot_img
ΑρχικήΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑΚόλλυβα και διατροφή: Εθιμο πένθους με...ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ!

Κόλλυβα και διατροφή: Εθιμο πένθους με…ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ!

Σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας, όταν τελείται μνημόσυνο στη μνήμη ενός ανθρώπου που έχει φύγει από τη ζωή, φτιάχνουμε κόλλυβα. Τα πηγαίνουμε στο ναό, κι αφότου τελεστεί το μυστήριο, μοιράζονται στο εκκλησίασμα. Το παρόν άρθρο έχει σκοπό την ανάλυση του συμβολισμού κάθε συστατικού που χρησιμοποιείται στα κόλλυβα, καθώς επίσης της διατροφικής του αξίας και των οφελών στον ανθρώπινο οργανισμό.
Σύμφωνα με την αυθεντική και παραδοσιακή συνταγή του Αγίου Όρους για τα κόλλυβα, τα συστατικά που χρησιμοποιούνται πρέπει να είναι εννέα στον αριθμό. Αυτό διότι εννέα είναι και τα τάγματα των αγγέλων, ενώ κάθε συστατικό έχει φυσικά το δικό του συμβολισμό. Παρακάτω αναλύονται τόσο ο συμβολισμός όσο και η σημασία κάθε υλικού για τον ανθρώπινο οργανισμό και τη διατροφή μας, στηριζόμενα στην επιστήμη της Χημείας των τροφίμων. Ας τα δούμε αναλυτικά παρακάτω.

• Σιτάρι :
Το σιτάρι είναι το πρώτο και πιο σημαντικό συστατικό που απαιτείται για να φτιαχτούν τα κόλλυβα. Συμβολίζει το θάνατο, την ταφή και την ανάσταση των σωμάτων. Είναι το γήινο στοιχείο που διατηρεί την αρμονία στο μυστήριο. Από την πλευρά της διατροφής, το σιτάρι είναι το δημητριακό που καταναλώνεται ευρέως ενώ ο ίδιος ο Ιπποκράτης ήταν ο πρώτος που διαπίστωσε τις ευεργετικές του ιδιότητες. Είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες,βιταμίνες(κυρίως της κατηγορίας Β), μέταλλα, ιχνοστοιχεία και φυτικές ίνες. Οι υδατάνθρακες είναι αυτοί που προσδίδουν στον οργανισμό ενέργεια. Οι βιταμίνες Β, έχουν να κάνουν με την καλή υγεία του νευρικού συστήματος, ενώ οι φυτικές ίνες βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου.Λόγω των ανιοξειδωτικών ουσιών που περιέχει, το σιτάρι ενισχύει και το ανοσοποιητικό σύστημα. Τέλος, με βάση μελέτες που έχουν ολοκληρωθεί, αποδεικνύεται οτι το σιτάρι σαν υπερτροφή πλέον, έχει αντικαρκινική δράση, μειώνει την πιθανότητα καρδιαγγειακών παθήσεων και θωρακίζει τον οργανισμό απέναντι σε χρόνια νοσήματα.

• Ζάχαρη :
Φυσικά δε θα μπορούσε να εκλείψει η ζάχαρη από την παρασκευή κολλύβων, καθώς η ύπαρξή της συμβολίζει τη γλυκύτητα του Παραδείσου. Από διατροφικής άποψης, είναι ένα σημαντικό στοιχείο για την καθημερινή μας διατροφή, καθώς προσφέρει άμεση τόνωση και ενέργεια στον οργανισμό. Τα απλά σάκχαρα που περιέχει αυξάνουν γρήγορα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, κάτι το οποίο βοηθά στην σωστή λειτουργία του εγκεφάλου και των μυών του ανθρώπινου σώματος. Στον αντίποδα όμως των οφελών αυτών, η ζάχαρη, πέραν της άμεσης τόνωσης του οργανισμού, δεν έχει καμία θρεπτική αξία.Κατ’επέκταση, είναι ένοχος για πολλές αρνητικές επιπτώσεις στο σώμα μας. Συγκεκριμένα, η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης είναι επιβλαβής καθώς επηρεάζει σημαντικά το δέρμα μας, την υγεία των δοντιών, την σωστή λειτουργία των νεφρών και του παγκρέατος, και φυσικά είναι υπεύθυνη για καρδιαγγειακές παθήσεις,εγκεφαλικά επεισόδια και παχυσαρκία. Όλα αυτά λοιπόν φυσικά και μπορούν να αποφευχθούν όταν η ζάχαρη καταναλώνεται με σύνεση και μέτρο, καθώς είναι μεν εχθρός για την υγεία μας, αλλά εξίσου σημαντική για την ισορροπία στη λειτουργία του ανθρωπίνου σώματος.

• Σταφίδες :
Η ύπαρξη της σταφίδας στα κόλλυβα συμβολίζει την Άμπελο και κατ’επέκταση τον Ιησού Χριστό. Από τη σκοπιά της επιστήμης όμως, η σταφίδα είναι από τις τροφές που προσφέρει μεγάλο αριθμό θετικών επιδράσεων για τον οργανισμό μας. Πρώτα απ’ όλα, έχει αντικαρκινική δράση καθώς τα αντιοξειδωτικά και οι φυτικές ίνες που περιέχει μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου και άλλων τύπων θανατηφόρου καρκίνου. Παράλληλα, είναι μια σημαντική πηγή σιδήρου, του οποίου τα επίπεδα πρέπει να διατηρούνται στα φυσιολογικά όρια για την σωστή λειτουργία των ζωτικών μας οργάνων. Επιπροσθέτως, η σταφίδα περιέχει μεγάλες ποσότητες ασβεστίου, η πρόσληψη των οποίων δρα θετικά στην ενδυνάμωση των οστών. Με τον τρόπο αυτό κρατάμε μακρυά από τον οργανισμό μας την πιθανότητα εμφάνισης οστεοπόρωσης. Επίσης, η σταφίδα, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς της σε κάλιο, βοηθά στη ρύθμιση της πίεσης του αίματος, άρα και στην καλή λειτουργία της καρδιάς.Τέλος, σαν τροφή δρα εξίσου ευεργετικά στο σύνολο του ανοσοποιητικού μας συστήματος, λόγω της περιεκτικότητας της σε βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία.

• Μαΐντανός :
Ο μαΐντανός συμβολίζει την ανάπαυση του κεκοιμημένου «εν τόπω χλοερώ». Από διατροφικής πλευράς, είναι ένα λαχανικό ή βότανο που προσφέρει έναν σημαντικό αριθμό οφελών στο ανθρώπινο σώμα. Πρώτα απ’όλα, λόγω της μεγάλης ποσότητας φολικού οξέος(ομάδα βιταμινών Β) που περιέχει, συμβάλλει στην προστασία της καρδιάς και στην καταπολέμηση πολλών τύπων καρκίνου. Η ύπαρξη ασβεστίου στο μαΐντανό, συμβάλλει στην ενδυνάμωση των οστών, άρα και στην προστασία μας από την οστεοπόρωση. Μπορεί να τελέσει και διουρητικό ρόλο για το ανθρώπινο σώμα, συμβάλλοντας έτσι στη σωστή λειτουργία των νεφρών. Επίσης, σαν λαχανικό είναι πλούσιο σε βιταμίνες Α, C και Κ, γεγονός που βοηθά στη θωράκιση του οργανισμού και την ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Τέλος, ο μαΐντανός σαν βότανο έχει αντιφλεγμονώδη, αντιβακτηριακή και αντιμυκητιακή δράση.

• Σουσάμι :
Το σουσάμι στα κόλλυβα συμβολίζει το χώμα(«..ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει..»). Το σουσάμι διατροφικά είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά όπως: βιταμίνες, μέταλλα, φυσικά έλαια και οργανικές ενώσεις που περιέχουν ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, μαγγάνιο, χαλκό, ψευδάργυρο, φυτικές ίνες, βιταμίνη Β6 και πρωτεΐνη. Όλα αυτά λοιπόν μαζί αλλά και ξεχωριστά το κάθε ένα, επιδρούν θετικά στη σωματική μας υγεία.Συγκεκριμένα, τα φυσικά έλαια και το μαγνήσιο βοηθούν στη μείωση της υπέρτασης. Οι βιταμίνες και τα μέταλλα στο σουσάμι αποτρέπουν την εμφάνιση πολλών τύπων καρκίνου όπως: καρκίνος του μαστού, του πνεύμονα, του παγκρέατος, του εντέρου αλλά και του προστάτη. Ο ψευδάργυρος, το ασβέστιο, ο χαλκός και ο φώσφορος συμβάλλουν στην ενδυνάμωση των οστών.Οι φυτικές ίνες του σουσαμιού από την άλλη βοηθούν στην γαστρεντερική μας υγεία. Τέλος, τα μεγάλα ποσοστά φυτικής πρωτεΐνης στο σουσάμι είναι αυτά που βοηθούν στην ενισχυμένη μεταβολική λειτουργία του οργανισμού.

• Ρόδι :
Το ρόδι με τη σειρά του συμβολίζει τα ελέη του Παραδείσου και τη λαμπρότητα αυτού. Σαν τροφή, το ρόδι έχει πολλαπλά οφέλη για τον ανθρώπινο οργανισμό, γεγονός που οφείλεται στην περιεκτικότητα του σε αντιοξειδωτικά, βιταμινη C, βιταμίνη Κ, μαγγάνιο, φώσφορο, μαγνήσιο, αβέστιο, ψευδάργυρο και σίδηρο. Συμβάλλει σημαντικά στην προστασία του δέρματος, στην προστασία της καρδιαγγειακής μας υγείας και φυσικά στην καταπολέμηση αρκετών τύπων καρκίνου χάρη στα αντιοξειδωτικά που περιέχει. Σημαντική είναι επίσης η συμβολή του ροδιού στην προστασία των οστών αλλά και στην πεπτική μας υγεία. Θεραπεύει πολλές φορές αναιμίες,μειώνει την εμφάνιση φλεγμονών, βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και βοηθά στην περίπτωση που επιθυμούμε την απώλεια βάρους. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο που πλέον η επιστήμη αναφέρεται στο χυμό ροδιού ως «το ελιξήριο της ζωής».

• Κανέλλα :
Η κανέλλα στα κόλλυβα συμβολίζει την ευωδία, τα αρώματα(«..αρώμασι εν μνήματι κηδεύσας απέθετο..», «..μύραναν τον τάφο αι μυροφόροι μύρα..»). Η κανέλλα με τη σειρά της, σαν συστατικό στη διατροφή μας, είναι εξαιρετικά ωφέλιμη για την υγεία μας. Λόγω των αντιοξειδωτικών ουσιών της, συμβάλλει ενεργά στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος, στην καλύτερη λειτουργία της καρδιάς και στην πρόληψη του διαβήτη. Κατόπιν επιστημονικών ερευνών, αποδεικνύεται πως βοηθά εξαιρετικά στην καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία μας καθώς προστατεύει τους νευρώνες του εγκεφάλου, ενισχύει τη λειτουργία των νευροδιαβιβαστών και τελικά επιτυγχάνεται η σωστή κινητική λειτουργία του σώματος.

• Καρύδια :
Τα καρύδια συμβολίζουν την ευγονία, τη ζωή που διαιωνίζεται με τους απογόνους. Φυσικά όμως αποτελούν και αναπόσπαστο κομμάτι μιας ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής. Τα καρύδια περιέχουν πολύτιμα λιπαρά οξέα ω-3, σίδηρο, σελήνιο, ασβέστιο, ψευδάργυρο, βιταμίνη Ε και βιταμίνες της ομάδας Β. Τα ω-3 λιπαρά συνεισφέρουν στη σωστή λειτουργία του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και αποτρέπουν το οξειδωτικό στρες στον εγκέφαλο. Η βιταμίνη Ε και οι βιταμίνες Β επίσης ενισχύουν τη μνήμη. Παράλληλα, η κατανάλωση καρυδιών συμβάλλει στην πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων και φυσικά, λόγω των φυτικών ινών που περιέχουν, αποτελούν έναν δυνατό σύμμαχο του πεπτικού μας συστήματος.

• Κουφέτα(ασημένια και λευκά) :
Τα κουφέτα καθώς και η ζάχαρη άχνη, χρησιμοποιούνται κυρίως για τη διακόσμηση στην παρασκευή κολλύβων. Τα κουφέτα συμβολίζουν λοιπόν τα οστά που παραμένουν αναλλοίωτα καθώς το σώμα φθείρεται. Διατροφικά τα κουφέτα δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη επιστημονική ανάλυση ως προς την θρεπτική τους αξία, καθώς αποτελούνται κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους από ζάχαρη. Επομένως στο στάδιο αυτό, ισχύει, όπως παραπάνω, οτι καλό θα ήταν για την ισορροπημένη λειτουργία του ανθρωπίνου οργανισμού, η ζάχαρη να καταναλώνεται με σύνεση και μέτρο.

Εν κατακλείδι, τα κόλλυβα αποτελούν εναν συνδυασμό υπερτροφών, που πέρα από την παρασκευή τους για εθιμοτυπικούς λόγους στο πένθος και την τίμηση των νεκρών μας, μπορούν να καταναλωθούν και στην καθημερινότητά μας για την ευεξία του σώματός μας αλλά και την άμυνα του οργανισμού. Παρ’όλα αυτά, καλό θα ήταν να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί ως προς τη συντήρηση και κατανάλωσή τους, είτε αυτό αφορά προσωπική παρασκευή τους είτε κατανάλωση κατά τη διάρκεια ενός εκκλησιαστικού μυστηρίου. Ιδίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, είναι απαραίτητη η άμεση κατανάλωση των κολλύβων καθώς το βασικό του συστατικό, το σιτάρι, είναι απο τα πιο ευαλλοίωτα τρόφιμα και επικίνδυνο για την πρόκληση σοβαρών τροφικών δηλητηριάσεων. Οι υψηλές θερμοκρασίες των καλοκαιρινών μηνών ευνοούν την ανάπτυξη βακτηρίων και μυκήτων στο σιτάρι, παράγοντες που αποτελούν κίνδυνοι για το γαστρεντερικό μας σύστημα. Επομένως, καλό θα ήταν να γίνεται άμεση κατανάλωση μετά την παρασκευή τους ή συντήρησή τους στο ψυγείο, καθώς σε χαμηλή θερμοκρασία, τα κόλλυβα μπορούν να διατηρηθούν έως και τέσσερις ημέρες.
ΠΗΓΗ: 1.Χημεια Τροφιμων: H. -D. Belitz, W. Grosch και P. Schieberle
2. Διαδίκτυο

spot_img
- Advertisment -spot_img
spot_img
spot_img
- Advertisment -spot_img
- Advertisment -spot_img
- Advertisment -spot_img

ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ ΤΩΡΑ

- Advertisment -spot_img